ارزیابی عملکرد کلانشهرها در فرآیند جهانی شدنِ اقتصاد (مطالعه تطبیقی تهران و استانبول)

Authors

جمیله توکلی نیا

استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران بتول مجیدی خامنه

استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران سعید ظرغامی

کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

abstract

فرآیند جهانی شدن اقتصاد، ادغام اقتصاد ملی در اقتصاد جهانی است. جهت ادغام در این فرآیند جهانی نیاز به زیرساخت­ها، ظرفیت­ها و توانمندی­های متناسب می­باشد. در این رابطه کلانشهرهای کشورهای درحال توسعه با داشتن این شرایط به نوعی دروازه ورود کشورها به فرآیندجهانی شدن به شمار می­روند. لذا بیان جایگاه کلانشهرها و بررسی عملکرد آنها در اقتصاد جهانی حائز اهمیت می­باشد. بدین منظور پژوهش حاضر به مقایسه دو کلانشهر تهران و استانبول بر اساس شاخص­های جهانی شدن اقتصاد از نظر مؤسسه­ها و سازمان­های مختلف می­پردازد و در این راستا سعی درارزیابی عملکرد دو کلانشهر در اقتصاد جهانی دارد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است. جهت مقایسه شاخص­ها ابتدا به تحلیل زمینه­ها و نقاط ضعف و قوت این دوکلانشهر و سیاست­های تأثیرگذار در این زمینه در ارتباط با متغیرهای پژوهش پرداخته و سپس آزمون t دو نمونه­ای مستقل جهت بررسی عملکرد این دو کلانشهر به کار گرفته شده است. نتیجه نشان می­دهد که بیشترین میزان اختلاف به ترتیب مربوط به شاخص­ تعداد شرکت­های خارجی (با مقدار t ، 633/27- )، واردات (با مقدار t، 301/10- )، صادرات (با مقدار t، 435/7-)، عملکرد شبکه ارتباطی هوایی (با مقدار t ،039/7-)،  میزان سرمایه­گذاری مستقیم خارجی (با مقدار t، 276/4-) و کمترین اختلاف مربوط به ضریب نفوذ اینترنت (با مقدار t، 2.5 – ) است. با توجه به بررسی شاخص­ها از لحاظ توصیفی، تحلیلی و استنباطی نتایج این پژوهش گویای آن است که در تمامی شاخص­های جهانی شدن اقتصاد، عملکرد استانبول از تهران قوی­تر بوده و بطور کلی در این زمینه استانبول از تهران موفق تر عمل کرده است

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جهانی شدن اقتصاد و تاثیر آن بر ساختار فضایی و اقتصادی کلانشهرها مطالعه تطبیقی: کلانشهرهای تهران، استانبول

فرآیند جهانی شدن با یکپارچه ساختن بسیاری از اقتصادهای ملی سبب به وجود آمدن اقتصادی جهانی و شبکه­ای از شهرهای جهانی شده است. کلانشهرها برای بقاء در چنین فضای رقابتی نیازمند ارتقای رقابت­پذیری و توسعه زیرساخت­ها، ظرفیت­ها و توانمندی­های متناسب می­باشند. لذا سنجش جایگاه کلانشهرها و تعیین نقش آنها در اقتصاد جهانی می­تواند در برنامه­ریزی برای بهبود جایگاه آن­ها در جهانی رقابت گرا موثر واقع شود. بدین...

full text

جهانی شدن اقتصاد و الگوی مکان گزینی کاربریهای خدمات پیشرفته در کلانشهرها (مطالعه موردی کلانشهر تهران)

جهانی شدن اقتصاد موجب توسعه صنایع و خدمات پیشرفته درکلانشهرهای فعال در شبکه شهرهای جهانی شده است. از مهمترین پیامدهای فضایی فرایند جهانی شدن اقتصاد در کلانشهرها  می توان به افزایش اشتغال بخش خدمات پیشرفته نسبت به  فعالیتهای صنعتی ، تمرکز و جایگزینی این نوع فعالیتها در مناطق مرکزی و کم تراکم جمعیتی و  به موازات آن انتقال صنایع سنگین به مناطق پیرامونی اشاره نمود. این تحقیق با چنین پیش فرضی به برر...

full text

ارزیابی رشد اقتصاد جهانی در فرآیند جهانی شدن مالی

اقتصاد جهانی تاکنون شاهد چند دور از جهانی ­شدن در ابعاد مختلف بوده است. طی دور اخیر جهانی ­شدن مالی که از دهه­ ­های اخیر آغاز شده، برخی مناسبات اقتصادی را می­ توان یافت که به­ تدریج به مراحل تکامل خود نزدیک می­ شوند. از جمله روابط مالی بین کشورها که در امتداد سایر جریان ­های جهانی قرار گرفته و با سرعت بالایی رو به گسترش بوده است، که این روابط از طریق انواع جریان ­های مالی بین­ المللی و سرمایه ­...

full text

میزان ادغام تهران در فرآیند جهانی شدن

جهانی شدن به­عنوان یکی از مهم­ترین بحث­های علمی قرن بیست و یکم مطرح است و شهرها در رقابت شدید با یکدیگر سعی می­کنند وارد این چرخه­ی جهانی شوند. جهانی شدن می­تواند اثرات مثبت و منفی بسیاری را بر شهرها و علی الخصوص کلانشهرها بر جای بگذارد با توجه به پیچیدگی­های    نظام­های شهری، ارزیابی میزان تاثیرات جهانی شدن بر یک شهر کار دشواری است و متخصصان شهری شاخص­های مختلفی را بر حسب هر کدام از ابعاد جهان...

full text

سنجش و تحلیل میزان ادغام کلان‌شهرهای تهران و استانبول در فرایند جهانی شدن

جهانی شدن، دربرگیرنده‌ی چندین فرایند عظیم است که با تاریخ آمیخته شده و گستره‌ی وسیعی از روند سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را در برمی‌‌گیرد. جهانی شدن به مثابه‌ی نزدیک کردن جهان به یکدیگر و آگاهی کشورها از اوضاع هم‌دیگر است؛ به عبارت دیگر، جهان به سرعت در حال دگرگونی به فضایی اجتماعی و نسبتاً واحد است که توسط نیروهای اقتصادی- فناوری، اجتماعی و سیاسی شکل می‌گیرد، به گونه‌ای که گسترش ابعاد مورد نظر در ن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
برنامه ریزی منطقه ای

جلد ۶، شماره ۲۳، صفحات ۸۹-۹۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023